Γράφει η Σοφία Σοφιανίδου
Ενδέχεται να υπάρξει μια ιδιαίτερη στιγμή στη ζωή σου, μια αποκάλυψη που θα σε χτυπήσει σαν κεραυνός. Η στιγμή που θα αντιληφθείς πως ήσουν ο μαλάκας της υπόθεσης. Ότι τα λάθη που φορτωνόσουν δεν ήταν καν όλα δικά σου, αλλά σε έπεισαν ότι ήταν. Ότι δικαιολογούσες το απαράδεκτο, καταπίεζες τα συναισθήματά σου κι έκλεινες τα μάτια σε ξεκάθαρα σημάδια χειρισμού.
Είναι μια περίοδος διαφωτιστική. Η στιγμή που βγαίνεις από μια χειριστική σχέση μοιάζει με το να βγαίνεις από μια σκοτεινή σπηλιά στο εκτυφλωτικό φως. Οι παρωπίδες πέφτουν κι αρχίζεις να βλέπεις τα πράγματα όπως είναι. Όχι όπως στα παρουσίαζαν. Όχι όπως σε έπεισαν να τα αντιλαμβάνεσαι. Αλλά όπως είναι πραγματικά.
Από εκεί και πέρα, τίποτα δεν περνάει αβίαστα. Όλες σου οι σχέσεις περνάνε από κόσκινο. Δεν είναι πια τόσο εύκολο να σε ρίξουν με όμορφα λόγια και φτηνά κόλπα. Αντιλαμβάνεσαι τα ψέματα πιο γρήγορα, τον έμμεσο χειρισμό πριν καλά-καλά ξεδιπλωθεί. Υπάρχουν στιγμές που κοιτάς έξω αν είναι μέρα, όταν κάποιος -που έχεις καταλάβει τι παιχνίδι παίζει- σου πει «καλημέρα».
Και τότε βλέπεις την πραγματική εικόνα των ανθρώπων γύρω σου. Κάποιοι περνούν το τεστ. Είναι ειλικρινείς, αυθεντικοί και δεν παίζουν παιχνίδια εξουσίας. Είναι εκείνοι που χαίρονται με τη χαρά σου και λυπούνται με τη λύπη σου. Αυτοί που δε θα σε κάνουν να νιώσεις άσχημα επειδή τους επισήμανες πως καταλαβαίνεις πια τι γίνεται, και δε θα προσπαθήσουν να σε βγάλουν τρελό.
Αυτοί που δεν έχουν δεύτερη ατζέντα όταν σε ρωτούν αν είσαι καλά και προτιμούν να σου πουν την αλήθεια για κάτι που συμβαίνει, ακόμη κι αν ξέρουν πως θα στεναχωρηθείς. Οι άνθρωποί σου είναι αυτοί που σε στηρίζουν χωρίς να απαιτούν ανταλλάγματα, που σέβονται τον χρόνο και τα συναισθήματά σου, που χαίρονται να σε βλέπουν να προοδεύεις χωρίς να νιώθουν απειλή.
Είναι εκείνοι που αντιλαμβάνονται την περίοδο ανασύνταξης του εγώ σου, και είναι πιο ειλικρινείς από την ειλικρίνεια την ίδια. Γιατί καταλαβαίνουν πως έχεις απόλυτη ανάγκη τη διαφάνεια στη φάση που βρίσκεσαι, για να αποκτήσεις ξανά εμπιστοσύνη στο ανθρώπινο είδος.
Άλλοι, όμως, δεν αντέχουν. Δεν εγκαταλείπουν εύκολα το μοτίβο της χειραγώγησης, γιατί το έχουν μάθει καλά. Έχουν τον εαυτό τους για πολύ έξυπνο κι εσένα για τον συνήθη ηλίθιο. Αυτοί που θα σε χειραγωγήσουν παίζοντας το θύμα, προσπαθώντας να σε κάνουν να νιώσεις τύψεις που έβαλες όρια.
Αυτοί που θα προσπαθήσουν να σε «κάνουν ρεζίλι» δεξιά κι αριστερά, γιατί είναι πολύ τρομακτική η δική τους αλήθεια και προτιμούν να ασχολούνται με τα φανταστικά τους σενάρια για να νιώσουν ακόμη μια φορά πόσο «σωστοί» είναι. Είναι οι ίδιοι που όταν δεν έχουν το αποτέλεσμα που θέλουν, θα χτυπήσουν εκεί που πονάει περισσότερο. Στους δικούς σου ανθρώπους. Θα προσπαθήσουν να τους στρέψουν εναντίον σου, να τους μολύνουν με δηλητήριο, να τους βάλουν στο στόχαστρο της μικρότητάς τους.
Αλλά με το όνειρο θα μείνουν. Γιατί εκείνοι που ξέρουν ποιος είσαι πραγματικά δεν καταπίνουν εύκολα το παραμύθι. Και οι χειριστικοί, όσο ύπουλοι κι αν είναι, πάντα υποτιμούν ένα πράγμα. Ότι δεν μπορούν να κοροϊδεύουν τους πάντες για πάντα.
Η τακτική αυτή μπορεί να κρατήσει για λίγο. Οι άνθρωποι γύρω σου ίσως μπερδευτούν, ίσως αναρωτηθούν, ίσως αρχικά διστάσουν να πάρουν θέση. Όμως, η αλήθεια έχει έναν μοναδικό τρόπο να επιπλέει. Όσο καλά κι αν πλέξει κανείς το δίχτυ της χειραγώγησης, έρχεται η στιγμή που τα κομμάτια δεν ταιριάζουν πια. Οι μικρές αντιφάσεις συσσωρεύονται. Οι άνθρωποι θυμούνται, συγκρίνουν, βλέπουν. Και τότε ξεκινά η αποδόμηση.
Η αυτοκρατορία του ψεύδους αρχίζει να τρέμει. Οι σύμμαχοι απομακρύνονται, γιατί κανείς δεν θέλει να είναι συνδεδεμένος με κάποιον ηλίθιο που εκτίθεται. Η λάμψη του υποτιθέμενου θύματος ξεθωριάζει, και η πραγματική εικόνα αποκαλύπτεται. Κι εκείνοι που κάποτε χειραγωγούσαν, μένουν αντιμέτωποι με την ίδια τους την ανικανότητα. Όταν δεν υπάρχει πια κοινό να τους πιστεύει, όταν δεν υπάρχει κανείς να χειραγωγήσουν, τότε καταρρέουν.
Και η κατάρρευση αυτή δεν είναι θεαματική, ούτε δραματική. Είναι αργή, σιωπηλή και αμείλικτη. Σαν πύργος από τραπουλόχαρτα που γκρεμίζεται χωρίς θόρυβο, αφήνοντας μόνο σκόνη και μια απέραντη σιωπή. Η πραγματικότητα επιστρέφει για να τους υπενθυμίσει πως ποτέ δεν είχαν τον έλεγχο. Ήταν απλά ένα παιχνίδι του μυαλού τους. Και το παιχνίδι τελείωσε.
Γι’ αυτούς. Γιατί για τους άλλους, μόλις αρχίζει.
Οι χειριστικοί άνθρωποι δεν παύουν να υποτιμούν τη νοημοσύνη σου. Δεν παύουν να νομίζουν ότι μπορούν να σε γυρίσουν πίσω εκεί που ήσουν, να σε κάνουν και πάλι εύκολο θήραμα. Μόνο που τώρα γελάς. Γιατί ξέρεις.
Και δεν επιστρέφεις ποτέ.
Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι τελικά καταλαβαίνεις κάτι θεμελιώδες. Οι πραγματικές σχέσεις δε σε εξαντλούν. Δε σε κάνουν να αμφιβάλλεις για την αξία σου. Δε σε κάνουν να νιώθεις μονίμως ανεπαρκής ή περιττός.
Και τότε συνειδητοποιείς ότι η αποχώρηση από μια χειριστική σχέση δεν είναι απώλεια. Είναι απελευθέρωση.
Υ.Γ. Όποιος έχει τη μύγα να την αφήσει κάτω…